“Mỗi mùa xuân thơm lừng hoa bưởi

Rắc trắng vườn nhà những cánh hoa vương”

(Mùa hoa bưởi – Tô Hùng)

Bưởi là một thứ cây phổ biến ở các miền quê. Cây dễ trồng, dễ chăm sóc, quả lại rất lành. Đến tháng ba, khi “mưa xuân phơi phới bay”, cũng là lúc bưởi ra hoa. Đầu làng, cuối xóm, bỗng đâu ngào ngạt hương thơm. Đó là thứ hoa âm thầm đến lạ, chưa thấy hình đã thấy hương, còn chưa kịp thấy bóng hoa, người đã ngây ngất vì mùi thơm thanh khiết.

Cũng như nhiều loài hoa đặc trưng khác, hoa bưởi cũng ẩn mình không ít trong các vần thơ, lời ca của nhiều thế hệ. Nếu đã từng thả hồn mình trong “hoa sữa” của nhạc sĩ Hồng Đăng, “màu tím hoa sim” trong thơ của Hữu Loan, “hoa sứ nhà nàng” trong nhạc của Hồng Phương thì cũng đừng quên đi cùng hoa bưởi trong Hương thầm của nhạc sĩ Vũ Hoàng, phổ thơ Phan Thị Thanh Nhàn.

“… Khung cửa sổ hai nhà cuối phố

Chẳng hiểu vì sao không khép bao giờ,

Đôi bạn ngày xưa học chung một lớp

Cây bưởi sau nhà ngan ngát hương đưa…”

Hoa bưởi là loài hoa được chuộng cả hương và sắc. Gợi nhắc về hình ảnh hoa bưởi, chúng ta ai cũng sẽ dễ dàng hình dung ra loài hoa màu trắng muối mọc thành từng chùm nhỏ, nhẹ nhàng mà gắn kết. Hoa có năm cánh đầy đặn, trắng muốt; uốn cong cong về phía cuống, khoe nhụy vàng thơm phức. Khắp những vòm lá xanh tươi là những chùm bông trắng tinh ẩn hiện. Sắc trắng ấy tượng trưng cho sự hồn nhiên, thanh khiết mà mộc mạc, giản dị của biết bao thế hệ người Việt ở thôn quê.

Không chỉ có sắc, hương bưởi cũng rất đặc biệt. Nó là thứ hương thơm nhẹ thanh, không quá nồng mà vẫn đủ để líu giữ những cái hít hà. Ấy chẳng vậy mà thứ hương này đã được dùng để ướp trà, để nấu nước gội đầu, thêm vào một ly chè ngon hay rất nhiều công dụng khác nữa.